ตำนานโรงเรียนวัดโพธาราม โรงเรียนแพทย์แผนไทยแห่งท่าเตียน

วิถีชีวิตของคนไทยมักผูกพันกับสมุนไพรมาช้านานแล้วนะครับ คนสมัยก่อน กว่าจะคิดค้นตำรับยาสมุนไพรมาได้แต่ละตำรับ ต้องใช้เวลาคิดค้นลองผิดลองถูกมาตลอด

                ยาแผนโบราณหรือยาสมุนไพรสูตรต่างๆ ที่เราใช้กันอยู่ในปัจจุบันนี้ ไม่ว่าจะสมุนไพรรักษากรดไหลย้อน สมุนไพรรักษาริดสีดวง ฯลฯ ล้วนแล้วเป็นของมีครู มีตำราบันทึกเก็บรักษามาตลอดจากรุ่นสู่รุ่น

                มีสถานที่หนึ่งที่สามารถบอกเล่าเรื่องราวนี้ได้ดี นั้นก็คือ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือ วัดโพธิ์ที่เรารู้จักกันดีนั้นเอง

                วัดโพธิ์ ที่เรารู้จักนั้นตั้งอยู่ที่ท่าเตียน เขตพระนคร สถานที่คนไทยผูกพันกับวิถีชีวิตริมแม่น้ำเจ้าพระยา  ณ ที่แห่งนี้ ได้มีโรงเรียนแห่งแพทย์แผนไทยที่อยู่คู่กับคนไทยมายาวนานมาก จนเป็นที่เลื่องลือไปทั่วโลก

                ที่มาของโรงเรียนวัดพระเชตุพนฯนี้ เริ่มต้นเมื่อ รัชสมัยรัตนโกสินตอนต้น เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 ได้บูรนะปฏิสังขรณ์วัดโพธารามแห่งนี้ และทรงสถาปนาชื่อใหม่ คือ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามและได้บันทึกตำรายแพทย์แผนไทย ตำรานวด ตามศาลารายรอบวัด จนกระทั่ง ในสมัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ได้ปฏิสังขรณ์อีกรอบหนึ่ง และได้เพิ่มตำราแพทย์แผนไทยและตำรานวดเพิ่มเติมไปอีก พร้อมตั้งโรงเรียนแพทย์แผนไทยแห่งแรกที่วัดโพธิ์แห่งนี้ พร้อมทั้งมีการปลูกสมุนไพรที่หายาก

                ต่อมา ในสมัยรัชกาลของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 ได้ให้พระยาพิษณุประสาทเวช พิมพ์ตำราเพื่อใช้ในโรงเรียน ชื่อ แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ โดยประกอบด้วย แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ฉบับหลวง 2 เล่ม และ ฉบับสังเขป 3 เล่ม

                จนกระทั่งในสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช  รัชกาลที่ 9 ทรงตั้งสมาคมแพทย์แผนโบราณแห่งแรกที่วัดโพธิ์ จวบจนปัจจุบัน

                ในย่านท่าเตียนแห่งนี้ นอกจากสถปัตยกรรมเก่าแก่ และวิถีชีวิตของคนท้องที่นี้ นอกจากจะเป็นเอกลักษณ์ที่ดีงามจนนักท่องเที่ยวต่างพากันมาเที่ยวชมแล้ว ยังมีคุณค่าในด้านความรู้เกี่ยวกับศาสตร์แห่งแผนไทย ที่ยากจะมีอะไรมาทดแทนก็หาได้ไม่